In de vroege ochtend van 7 januari 1991 werd Ugchelen opgeschrikt door een enorme explosie en een uitslaande brand in Café Het Trefpunt aan het Richtersveld 45. Terwijl het vuur in enkele minuten het hele pand opslokte, probeerden elf bewoners en bezoekers in paniek te vluchten. Voor de 38-jarige John Schipper kwam alle hulp te laat.
De brand bleek geen noodlottig ongeluk, maar een vergeldingsactie. Verdachte Alexander P. voelde zich opgelicht door de café-eigenaar Michael Mulder, na een mislukte ruil met auto’s. Hij zinde op wraak en besloot de zaak in lichterlaaie te zetten.
Samen met de 21-jarige Alex van der K., een alcoholist en vechtersbaas met een reputatie van geweld, trok hij er in de nacht op uit. Alex van der K. verklaarde later dat hij zich gedwongen voelde mee te gaan, omdat hij bang was voor represailles:
“Ik woon nog bij mijn ouders en die vent is gek genoeg om daar ook de zaak te laten afbranden. Als hij zegt dat hij het doet, dan doet hij dat.”
Voorbereiding in het koffiefilter
De brandbom was uren tevoren voorbereid in een koffiefilter. Rond vier uur ’s ochtends zetten de twee Alex’en koers naar het café. Terwijl omwonenden even later een harde knal hoorden, werd het café in enkele ogenblikken een vuurzee.
John Schipper: onschuldig slachtoffer
John Schipper huurde kamer vijf boven het café. Kort voor middernacht had hij in het café nog een pilsje gedronken. Hij had slaapmiddelen ingenomen en zoveel alcohol gedronken dat hij niet meer in staat was te reageren.
Toen de brand uitbrak, zagen brandweerlieden hem apathisch voor het raam staan. Een reddingspoging liep vast door de hitte. Later werd zijn verkoolde lichaam in bed gevonden. De officier van justitie noemde hem “een volmaakt onschuldig slachtoffer” van een afrekening waar hij niets mee te maken had.
Een explosieve combinatie van woede en geweld
Alex van der K. had daarnaast zijn eigen motief. Hij had een langslepende ruzie met het café over onbetaalde rekeningen en was eerder agressief geworden, waarbij hij riep het café in de hens te steken. Verschillende getuigen bevestigden dit, maar Alex zelf ontkende het. Na de brand zei hij over het drama:
“Het was allemaal geen geintje meer. Een huis in de fik steken is schrikbarend.”
Het proces
In april 1991 stonden beiden terecht. Alex van der K., omschreven als gewelddadig en psychisch onevenwichtig, kreeg een strafeis van vier jaar gevangenisstraf. Bij het verlaten van de rechtszaal liet hij zijn ware aard zien en riep hij:
“Zo, hebben jullie nou je zin, kankerleijers!”
Alexander P., die de brandbom daadwerkelijk plaatste, werd onder psychiatrische observatie gesteld. Zijn proces werd op 5 juni voortgezet, waarna hij uiteindelijk een gevangenisstraf van vier jaar met dwangverpleging opgelegd kreeg.
Nasleep
De brand kostte één persoon het leven, maakte elf mensen dakloos, verwoestte twee ondernemingen en het historische pand aan het Richtersveld ging voorgoed verloren.
