Als je vandaag over de Hofstraat loopt, zie je al snel de bekende gouden bogen van McDonald’s. Het lijkt haast alsof het altijd zo is geweest: jongeren op plastic stoelen, de geur van friet, het rumoer van bestellingen en de flitsende schermen boven de toonbank. Maar wie dieper graaft in het geheugen van Apeldoorn, weet dat juist op deze plek ooit een totaal andere sfeer hing. In hetzelfde pand zat decennialang een zaak die bijna net zo legendarisch was: het Radiohuis Jeths.
Van techniekliefhebbers tot muziekfans
Het Radiohuis werd in 1927 opgericht door Andries Jeths, een 23-jarige ondernemer met een passie voor techniek en vernieuwing. Aan de Molenstraat 53 opende hij in het pand waar hij met zijn ouders woonde een moderne winkel waar je terechtkon voor radio’s, elektrische verlichting, stofzuigers, grammofoonplaten en de aanleg van licht- en krachtinstallaties. Andries woonde de eerste jaren met zijn ouders boven de zaak en bouwde in korte tijd een trouwe klantenkring op. Op 4 oktober 1933 trouwde hij met Tini Tamboer. Vanaf dat moment werd het een echte familiezaak, maar de toon was al veel eerder gezet: vernieuwend, klantvriendelijk en betrokken.
In die eerste jaren waren radio’s nog een wonder van de moderne tijd. Jeths investeerde in een demonstratiekamer, waar klanten zelf konden luisteren naar de nieuwste toestellen. De winkel adverteerde in de krant met drielampsradio’s van Philips, complete installaties die bij het Radiohuis tegen scherpe prijzen te koop waren. En wie interesse had in het vak, kon solliciteren als leerjongen om bij Jeths het radiovak te leren.
Een winkel die midden in de samenleving stond
Het Radiohuis was meer dan een elektronicazaak. Tijdens evenementen en bazaars in Apeldoorn zorgde Jeths voor de radio-installaties en het geluid, zodat de bezoekers muziek of belangrijke toespraken konden volgen. Zo regelde hij bij bijzondere gelegenheden dat de hele stad kon meeluisteren, bijvoorbeeld toen koningin Wilhelmina haar kerstgroet over de radio uitsprak. In gebouw Irene plaatste Jeths een luidspreker, zodat ook mensen zonder eigen radio de uitzending konden horen.
Groei en ontwikkeling: van radio tot televisie
Na zijn huwelijk met Tini groeide het bedrijf verder. Het assortiment werd uitgebreid met wasmachines, koelkasten, televisies, platenspelers en alle denkbare elektrische apparaten voor het huishouden. De winkel stond bekend als een officieel erkende Philips-servicezaak. Ook werden klanten geholpen met reparaties en installatie aan huis, wat het Radiohuis tot een geliefd adres maakte.
In de jaren vijftig en zestig kwam Freerk Stob in beeld als bedrijfsleider en later als vennoot. De zaak verhuisde in 1957 naar een splinternieuw pand aan de Hofstraat, precies op de plek waar nu de McDonald’s staat. Klanten konden er terecht voor alles wat met beeld, geluid en techniek te maken had. In de kelder zat de platenafdeling en een eigen technische dienst en werkplaats, waar je singles kon luisteren met een koptelefoon op, geholpen door medewerkers als de countryzanger Ben Steneker. Boven in de winkel stond de nieuwste apparatuur te pronken: radio’s, tv’s, stofzuigers en verlichting.
Toen oprichter Andries Jeths op 10 maart 1958 overleed, liet hij niet alleen een succesvol bedrijf achter, maar ook een duidelijke koers. Zijn weduwe Tini zette de zaak voort, gesteund door de ervaring en inzet van bedrijfsleider Freerk Stob. Samen waakten ze over het karakter van het Radiohuis: servicegericht, betrouwbaar en altijd op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen. Onder hun leiding bleef het Radiohuis Jeths een vertrouwd gezicht in de stad, waar je niet alleen kwam voor techniek, maar vooral voor persoonlijke aandacht en vakmanschap.
De moeilijke jarige zeventig
In de loop van de jaren zeventig veranderde het winkellandschap snel. Het Radiohuis sloot zich aan bij de Expert-formule en moderniseerde het aanbod. Je kon er concertkaartjes kopen, grammofoonplaten, televisies en natuurlijk alles op het gebied van huishoudelijke elektronica. Toch werd de concurrentie van grote landelijke ketens steeds groter.
In januari 1971 trad de toen 61-jarige Tini officieel uit het bedrijf. De leiding kwam toen volledig in handen van Freerk, die de zaak voortzette onder de vertrouwde naam Radiohuis Jeths. Onder zijn leiding werd het bedrijf in 1974 omgezet in een besloten vennootschap: Radiohuis Jeths B.V. Freerk werd directeur-eigenaar van de nieuwe BV en zette het bedrijf voort met dezelfde toewijding en aandacht voor service en techniek. Ondanks alle vernieuwingen en alle trouwe klanten bleek het moeilijk om als zelfstandige winkel overeind te blijven in een snel veranderende markt
Op 17 augustus 1979 werd het faillissement uitgesproken over Radiohuis Jeths B.V. De deuren sloten en daarmee verdween een zaak die voor velen synoniem stond met service, vakmanschap en muziekbeleving. Het pand werd opgekocht en verbouwd voor haar nieuwe bestemming, maar de herinneringen aan Radiohuis Jeths bleven levend bij iedereen die er ooit kwam.
