De vliegtuigcrash op de Christelijke HBS

Op 7 oktober 1946 vond in Apeldoorn een tragische gebeurtenis plaats die de stad voor altijd zou tekenen. Op die dag stortte een jachtvliegtuig van de Marine Luchtvaartdienst neer op de Christelijke HBS aan de Jachtlaan, waarbij 22 leerlingen, de piloot en zijn moeder om het leven kwamen.

Een solovlucht met noodlottige gevolgen
Het begon als een gewone dag voor sergeant-vlieger Max Christern, een 23-jarige piloot uit Apeldoorn. Om 10:30 uur steeg hij op vanaf vliegveld Valkenburg voor zijn allereerste solovlucht in een Firefly jachtvliegtuig. Hij had strikte instructies gekregen om in de buurt van het vliegveld te blijven en binnen een half uur terug te keren. Maar de verleiding om zijn geboortestad te bezoeken, bleek te groot voor Max. In plaats van de instructies op te volgen, vloog hij meteen door naar Apeldoorn.

Acrobatische stunts boven de Ribelaan
Boven de Ribelaan, waar zijn moeder woonde, begon Max met het uitvoeren van acrobatische stunts. Hij maakte loopings en vloog gevaarlijk laag over de huizen. Zijn moeder, die haar zoon herkende, keek bezorgd toe en probeerde met armgebaren duidelijk te maken dat hij moest stoppen, maar het was te laat.

De ramp voltrekt zich
Tijdens een van zijn stunts verloor Max de controle over het vliegtuig. Het toestel kwam in een spiraalvormige tolvlucht terecht en raakte het dak van de gymzaal van de Christelijke HBS aan de Jachtlaan. Een van de vleugels van het vliegtuig brak af en de brandstoftank van het toestel scheurde, waardoor brandbare vloeistof de gymzaal instroomde. Op dat moment waren 26 jongens, in de leeftijd van 15 tot 17 jaar, aan het turnen onder leiding van hun gymleraar, de heer Dobbenga.

Paniek en heldhaftigheid
De gymzaal veranderde in een mum van tijd in een vuurzee. De leerlingen raakten in paniek en probeerden te ontsnappen aan de vlammen. Twee jongens wisten door een raam in te slaan en ongedeerd te ontsnappen, maar de rest van de klas had minder geluk. De heer Dobbenga, die zelf al lichte brandwonden had opgelopen, aarzelde geen moment en keerde terug naar de brandende zaal om zoveel mogelijk van zijn leerlingen te redden. Tijdens deze heldhaftige poging raakte hij echter ernstig gewond door de vlammen.

De hulpverlening komt te laat
Hulpdiensten waren snel ter plaatse, maar het was al te laat om veel levens te redden. De brandweer bestreed het vuur met schuimblussers, maar de schade was al aangericht. In de nasleep van de ramp werden drie bijna geheel verkoolde lichamen geborgen, van de leerlingen J. van Goch, H. Hahmann en G. van Dalen. Andere kinderen bezweken aan hun verwondingen tijdens het transport naar het ziekenhuis of kort na aankomst daar.

De tol van de ramp
In totaal kwamen 22 leerlingen om het leven. Apeldoorn was in diepe rouw gedompeld. Max Christern, de piloot van het vliegtuig, overleefde de crash ook niet. Zijn lichaam werd gevonden in de wrakstukken van het toestel, dat enkele tientallen meters achter de school was neergestort.

Een moeder sterft van verdriet
Max’ moeder, die alles had zien gebeuren, kreeg ter plekke een hartaanval en overleed. De koningin liet via de burgemeester van Apeldoorn haar deelneming betuigen aan de ouders van de omgekomen leerlingen.

Namen van de overledenen

J. Boks

F.A.C. Bos, 8 jaar

R. Bruyn, 8 jaar

G. van Dalen 7 jaar

M.J. van Gogh, 7 jaar

H. Hamann 7 jaar

J.F. Hartman 9 jaar

G. van den Hoef 7 jaar

W.M.J.A. van den Hurk 7 jaar

K.A.J. Jonker, 8 jaar

W. van Kampen 7 jaar

M.A. Keller, 7 jaar

p. kroon 9 jaar

B. Mobach, 8 jaar

J. van Oorspronk, 7 jaar

H. Scholten, 7 jaar

H.H. Schuite 7 jaar

R.J.W. Siebelink 7 jaar

G. Stigter, 7 jaar

A.P. van Velzen 7 jaar

P. weerman 7 jaar

A.J. Zwerus, 8 jaar

MAX CHRISTERN, serg.-vlieger.

Mevr. Wed. E. A. V. A. CHRISTERN—Slingervoet Ramondt, Ribeslaan 12.